Usuwanie drzew i krzewów od 17 czerwca 2017
17 czerwca 2017 r. weszły w życie nowe przepisy związane z usuwaniem drzew i krzewów, wprowadzone na mocy ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. z 2017r., poz. 1074).
Najważniejsze zmiany dotyczą właścicieli prywatnych posesji, którzy mają obowiązek zgłoszenia, do urzędu gminy, zamiar usunięcia drzewa, na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej, w przypadku, w przypadku gdy obwód pnia na wysokości 5 cm przekracza:
a) 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego,
b) 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
c) 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew.
Na usunięcie ww drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza ww obwodów – zezwolenie na usunięcie drzewa oraz zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa nie obowiązuje.
Zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa powinno zawierać:
• imię i nazwisko wnioskodawcy,
• oznaczenie nieruchomości, z której drzewo lub krzew ma być usunięte,
• rysunek albo mapkę określającą usytuowanie drzewa lub krzewu na nieruchomości.
Po dokonaniu takiego zgłoszenia, urzędnik w ciągu 21 dni przeprowadzi oględziny drzewa, przeznaczonego do usunięcia w celu ustalenia jego gatunku, obwodu pnia na wysokości 5cm i sporządzenia protokołu. Następnie organ będzie miał 14 dni na wniesienie ewentualnego sprzeciwu. Jeśli nie zgłosi zastrzeżeń wówczas będzie można dokonać wycinki drzewa.
W przypadku nieusunięcia drzewa przed upływem 6 miesięcy od przeprowadzonych oględzin, usunięcie drzewa może nastąpić po dokonaniu ponownego zgłoszenia.
Organ gminy będzie mógł wnieść sprzeciw do wycinki drzewa rosnącego m.in. na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków, na terenie przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na zieleń lub chronionym innymi zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, na terenach objętych formami ochrony przyrody, bądź jeśli drzewo będzie nosiło znamiona drzewa pomnikowego.
Nowelizacja ustawy zakłada, że Minister Środowiska, w ciągu pół roku od wejścia w życie przepisów ma wydać rozporządzenie, w którym określone zostaną kryteria uznawania tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody. W ciągu miesiąca od czasu wejścia ustawy w życie Minister Środowiska ma na przygotowanie rozporządzenia dot. opłat za wycięcie drzew i krzewów. Do czasu ustalenia nowych stawek obowiązują opłaty maksymalne, czyli 500 zł za centymetr obwodu pnia drzewa, 200 zł za 1m2 krzewów.
Ponadto, jeżeli w terminie 5 lat od dokonania oględzin przez urzędnika gminnego właściciel nieruchomości wystąpi o pozwolenie na budowę, a budowa ta będzie miała związek z prowadzeniem działalności gospodarczej i będzie realizowana na części nieruchomości, na której rosło usunięte drzewo, gmina naliczy opłatę za wycinkę drzewa.
Pozostałe zmiany znajdują się w załączonym tekście w/w ustawy.
Słowniczek pojęć:
- tereny zieleni – tereny urządzone wraz z infrastrukturą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nimi związanymi, pokryte roślinnością, pełniące funkcje publiczne, a w szczególności parki, zieleńce, promenady, bulwary, ogrody botaniczne, zoologiczne, jordanowskie i zabytkowe, cmentarze, zieleń towarzysząca drogom na terenie zabudowy, placom, zabytkowym fortyfikacjom, budynkom, składowiskom, lotniskom, dworcom kolejowym oraz obiektom przemysłowym;
- drzewo – wieloletnią roślinę o zdrewniałym jednym pędzie głównym (pniu) albo zdrewniałych kilku pędach głównych i gałęziach tworzących koronę w jakimkolwiek okresie podczas rozwoju rośliny;
- krzew – wieloletnią roślinę rozgałęziającą się na wiele równorzędnych zdrewniałych pędów, nietworzącą pnia ani korony, niebędącą pnączem;
- wywrot – drzewo lub krzew wywrócone w wyniku działania czynników naturalnych, wypadku lub katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, lub katastrofy budowlanej;
- złom – drzewo, którego pień uległ złamaniu, lub krzew, którego pędy uległy złamaniu w wyniku działania czynników naturalnych, wypadku lub katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, lub katastrofy budowlanej;
- żywotność drzewa lub krzewu – prawidłowy przebieg ogółu procesów życiowych drzewa lub krzewu;
- zadrzewienie – pojedyncze drzewa, krzewy albo ich skupiska niebędące lasem w rozumieniu ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2016 r. poz. 2134) lub plantacją, wraz z terenem, na którym występują, i pozostałymi składnikami szaty roślinnej tego terenu;
- plantacja – uprawę drzew lub krzewów o zwartej powierzchni co najmniej 0,1 ha, założoną w celu produkcyjnym.
Uwaga!
Zwolnienie z obowiązku uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów nie zwalnia z obowiązku uzyskania zezwolenia na czynności zakazane w stosunku do gatunków chronionych. W przypadku stwierdzenia, że usunięcie zadrzewienia spowoduje naruszenie tych zakazów (np. umyślne płoszenie, lub niepokojenie w okresie lęgowym, niszczenia, usuwania lub uszkadzania gniazd ptasich).
Natomiast nie ma potrzeby występowania o zezwolenie na usunięcie gniazd ptasich, jeżeli drzewa lub krzewy będą usuwane poza sezonem lęgowym (tj. od 16 października do końca lutego) z obiektów budowlanych lub terenów zieleni pod warunkiem, że będzie to wynikać ze względów bezpieczeństwa lub sanitarnych - zgodnie z § 9 pkt 2 ww. rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r. poz. 1348).
Informujemy jednocześnie, że zgodnie z art. 56 ust. 2 oraz ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody zezwolenie na czynności podlegające zakazom wydaje regionalny dyrektor ochrony środowiska lub Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska na obszarze swojego działania, w przypadku braku rozwiązań alternatywnych, jeżeli nie spowoduje to zagrożenia dla dziko występujących populacji chronionych gatunków zwierząt.
Naruszenie zakazów w stosunku do gatunków chronionych stanowi wykroczenie (art. 131 pkt 14 ustawy o ochronie przyrody).
Jednocześnie przypominamy, że problematykę drzew i krzewów rosnących przy granicy działki reguluje (art. 143-154) ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.). Poniżej przykładowe unormowania prawne.
Art. 144 Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.
Art. 148 Owoce opadłe z drzewa lub z krzewu na grunt sąsiedni stanowią jego pożytki. Przepisu tego nie stosuje się, gdy grunt sąsiedni jest przeznaczony na użytek publiczny.
Art. 149 Właściciel gruntu może wejść na grunt sąsiedni w celu usunięcia zwieszających się z jego drzew gałęzi lub owoców. Właściciel sąsiedniego gruntu może jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody.
Art. 150 Właściciel gruntu może obciąć i zachować dla siebie korzenie przechodzące z sąsiedniego gruntu. To samo dotyczy gałęzi i owoców zwieszających się z sąsiedniego gruntu; jednakże w wypadku takim właściciel powinien uprzednio wyznaczyć sąsiadowi odpowiedni termin do ich usunięcia.
Ewentualne roszczenia w tym zakresie są rozstrzygane tylko w postępowaniach cywilnych przed sądem powszechnym.
Zmienia się wysokość opłaty za usuniecie drzew lub krzewów oraz sposób jej obliczania. Opłatę za usunięcie drzewa ustala się mnożąc liczbę cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130cm i stawkę opłaty. W przypadku krzewu - mnożymy liczbę metrów kwadratowych powierzchni gruntu pokrytej usuwanymi krzewami i stawkę opłaty. Stawka opłaty dla drzew to maksymalnie 500zł za 1cm obwodu, a dla krzewów – 200 zł za 1m2. Rada gminy będzie mogła m.in. określać, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, wysokość stawek opłat za usunięcie drzewa lub krzewu oraz obniżać maksymalną wysokość tych stawek.
Administracyjną karę pieniężną za usuniecie drzewa lub krzewu bez wymaganego zezwolenia, ustala się w wysokości dwukrotnej opłaty za usuniecie drzewa lub krzewu, a w przypadku, w którym usuniecie drzewa lub krzewu jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty, administracyjną karę pieniężną ustala się w wysokości takiej opłaty, która byłaby ponoszona gdyby takiego zwolnienia nie było.
Należy jednak pamiętać, że wyżej wymienione zmiany nie dotyczą usuwania drzew lub krzewów rosnących w terenach lasów w rozumieniu ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2015r., poz. 2100).
Ponieważ nie jest już potrzebne zezwolenie na wycinkę drzew i krzewów z prywatnych posesji, podczas wykonywania prac związanych z wycinką należy pamiętać o innych przepisach. Jeżeli w zasięgu prac związanych z usuwaniem drzew czy krzewów występują miejsca wykorzystywane przez ptaki, wycinka winna być przeprowadzona poza ich okresem lęgowym,lub w pozostałym okresie, kiedy upewnimy się, że na drzewach nie występują lęgi ptaków. Okres lęgowy ptaków trwa od 1 marca do 15 października.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016r., poz. 2183) w stosunku do zwierząt gatunków chronionych obowiązuje m.in. zakaz umyślnego płoszenia lub niepokojenia w miejscach noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych, lub w miejscach żerowania zgrupowań ptaków migrujących lub zimujących, niszczenia, usuwania lub uszkadzania gniazd, czy niszczenia siedlisk lub ostoi, będących ich obszarem rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania (§ 6 rozporządzenia).
Zanim złapiemy za piłę pamiętajmy, że zadrzewienia spełniają bardzo ważną funkcję przyrodniczą, krajobrazową i ochronną. Drzewa i krzewy stanowią m.in. ochronę przed spalinami, hałasem czy pyłami. Zadrzewienia występujące na gruntach użytkowanych rolniczo są środowiskiem życia dla wielu gatunków zwierząt kręgowych i bezkręgowych, taki jak np. owady zapylające, ptaki owadożerne. Drapieżne ssaki i ptaki ograniczają rozmnażanie się gryzoni, głównie mysz i nornic. Na polach pozbawionych zadrzewień, śnieg jest wywiewany. Brak okrywy śnieżnej powoduje, że oziminy nie są chronione przed mrozem.
W trosce o nasze środowisko, w którym żyjemy, pamiętajmy, aby wycinka drzew lub krzewów była dokonywana tylko w okolicznościach, które zmuszają nas do ich usunięcia.
Poniżej zamieszczamy linki do informacji umieszczonych na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie;