Waloryzacja to coroczna marcowa podwyżka świadczeń. Wprowadzono ją, by emeryci i renciści nie tracili na podwyżkach cen (np. energii, czy gazu).
Emerytura podstawowa oraz emerytury i renty z ubezpieczenia są waloryzowane w terminie wskazanym dla waloryzacji emerytur i rent przysługujących na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Waloryzacja emerytury podstawowej polega na pomnożeniu kwoty tej emerytury przez wskaźnik waloryzacji ustalony zgodnie z przepisami emerytalnymi. Natomiast waloryzacja emerytury oraz renty z ubezpieczenia polega na pomnożeniu zwaloryzowanej kwoty emerytury podstawowej przez wskaźnik wymiaru świadczenia.
Podwyższeniu poprzez ich pomnożenie przez ustalony wskaźnik waloryzacji podlegają również dodatki i świadczenia pieniężne wypłacane wraz z emeryturą lub renty rolniczą oraz kwoty maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent rolniczych.
Wraz z początkiem marca 2018 KRUS przeprowadzi waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych, a w przypadku emerytur i rent wypłacanych kwartalnie – w kwietniu 2018 r. z wyrównaniem od marca 2018 r., w ustalonym dla każdego świadczeniobiorcy terminie płatności.
KRUS zwaloryzuje wszystkie wypłacane na dzień 28 lutego 2018 r. emerytury i renty z urzędu, czyli bez konieczności zgłoszenia odpowiedniego wniosku przez osobę uprawnioną i poinformuje każdego emeryta i rencistę o podwyższeniu świadczenia w formie decyzji.
Podwyżka kwoty świadczeń emerytalno-rentowych przysługujących do 28 lutego 2018 r. nastąpi – zgodnie z art. 48a ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników – wskaźnikiem waloryzacyjnym wynikającym z ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wynoszącym 102,98%.
W związku z tym Prezes KRUS komunikatem z dnia 13 lutego 2018 r. ogłosił, że kwota rolniczej emerytury podstawowej od dnia 1 marca 2018 r. wynosi 912 zł 86 gr (wzrost o 2,98%). Waloryzacja emerytur i rent rolniczych od 1 marca 2018 r. polega na przemnożeniu kwoty emerytury podstawowej wynoszącej 912 zł 86 gr przez wskaźnik wymiaru ustalony indywidualnie dla każdego świadczenia.
O ile okaże się, że w wyniku podwyżki (waloryzacji) świadczenie jest niższe od kwoty najniższej emerytury pracowniczej (od 1 marca 2018 r. 1.029,80 zł) – podwyższa się je z urzędu do 1.029,80 zł.
Poniżej wymieniamy świadczenia, które nie zostaną podwyższone do 1.029,80 zł:
a) emerytury przyznane na podstawie art. 19 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (tzw. wcześniejsze emerytury rolnicze),
b) świadczenia, których wypłata została zawieszona stosownie do art. 28 lub 34 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, tj. w związku z prowadzeniem działalności rolniczej lub osiąganiem przychodów z tytułu zatrudnienia,
c) emerytura i renta z ubezpieczenia pobierane w zbiegu z emeryturą lub rentą z innego ubezpieczenia społecznego, jeżeli suma tych świadczeń przekracza kwotę najniższej emerytury pracowniczej (dotyczy również pobierania jednocześnie emerytur z ZUS i KRUS), z wyjątkiem renty rodzinnej wypłacanej w zbiegu z rentą socjalną,
d) emerytury i renty wypłacane w wysokości pro-rata.
Pozostałe zmiany wysokości świadczeń w ramach waloryzacji :
Od 1 marca 2018 r. wysokość renty socjalnej wynosi 865 zł 03 gr, a łączna wysokość renty socjalnej i renty rodzinnej rolniczej nie może przekroczyć kwoty 2.059 zł 60 gr (przy czym rentę socjalną można maksymalnie obniżyć do 102 zł 98 gr).
Od zwaloryzowanej kwoty świadczenia emerytalno-rentowego zostanie potrącona zaliczka na podatek dochodowy i składka na ubezpieczenie zdrowotne. Od 1 marca 2018 r. wzrastają również kwoty dodatków/świadczeń przysługujących do emerytur oraz rent i wyniosą:
Nie ulegnie zmianie wysokość :
Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w IV kwartale 2017 r. wyniosło 4.516 zł 69 gr. Dlatego też od 1 marca 2018 r. zmienią się dopuszczalne kwoty dodatkowych przychodów osiąganych przez emerytów i rencistów i będą wynosić:
Zaprezentowane zasady zawieszenia lub zmniejszenia emerytur i rent dotyczą części uzupełniającej rent rolniczych z tytułu niezdolności do pracy, rent rodzinnych oraz emerytur rolniczych z art. 19 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (tzw. „wcześniejszych”) i okresowych emerytur rolniczych. W dalszym ciągu bez względu na wysokość osiąganego przychodu nie podlegają zawieszeniu ani zmniejszeniu świadczenia osób, które mają ustalone prawo do emerytury rolniczej i osiągnęły powszechny wiek emerytalny. Emeryci ci mogą zarobkować bez ograniczeń.
Przewiduje się, że waloryzacją objętych zostanie około 1,20 mln emerytów i rencistów.
Przykład I
Emeryt, były rolnik, w wieku 80 lat pobiera emeryturę z tytułu przekazania gospodarstwa rolnego następcy. Wskaźnik wymiaru emerytury wynosi 1,05. Emerytura wraz z przysługującym zwiększeniem za sprzedaż produktów rolnych w okresie od dnia 1 marca 2017 r. do dnia 28 lutego 2018 r. wynosiła 1.000 zł 00 gr (tj. emerytura podstawowa 886 zł 44 gr x 1,05 = 930 zł 76 gr – od 1 marca 2017 r. emerytura została podwyższona do kwoty 1.000 zł, ponieważ świadczenie w wyniku podwyżki wskaźnikiem waloryzacji, nie mniej niż o 10 zł, było niższe od 1.000 zł). Po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne świadczeniobiorca otrzymywał emeryturę w wysokości 854 zł 00 gr oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 209 zł 59 gr, co stanowiło kwotę 1.063 zł 59 gr.
Od 1 marca 2018 r. emerytura wyniesie 958 zł 50 gr (tj. emerytura podstawowa 912 zł 86 gr x 1,05). W związku z tym, że emerytura jest niższa od 1.029 zł 80 gr zostanie podwyższona do kwoty 1.029 zł 80 gr. Natomiast dodatek pielęgnacyjny wzrośnie do kwoty 215 zł 84 gr. Do wypłaty, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, świadczeniobiorcy będzie przysługiwała emerytura w kwocie 877 zł 80 gr oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 215 zł 84 gr. Łączna kwota do wypłaty 1.093 zł 64 gr.
Przykład II
Były rolnik od maja 2015 r. pobiera rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy; przekazał gospodarstwo rolne dzieciom na podstawie aktu notarialnego – umowy darowizny. Wskaźniki wymiaru części składkowej i części uzupełniającej wynoszą odpowiednio 0,61 i 0,85. Od dnia 1 marca 2017 r. do dnia 28 lutego 2018 r. renta wynosiła 1.298 zł 54 gr. Do wypłaty, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście przysługiwała w tym okresie renta w kwocie 1.094 zł 54 gr. Od 1 marca 2018 r. renta wzrośnie do kwoty 1.332 zł 77 gr (tj. emerytura podstawowa 912 zł 86 gr x 0,61 + 912 zł 86 gr x 0,85). Do wypłaty, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście będzie przysługiwała renta w kwocie 1.122 zł 77 gr.
Opracowano na podstawie Informacji Biura Świadczeń C KRUS.
Małgorzata Barańska
Zastępca Kierownika Wydziału Świadczeń
OR KRUS w Opolu
Na przednówku prac polowych życzę Państwu bezpiecznej i wydajnej pracy oraz sprzyjającej pogody i obfitych plonów..
Lech Waloszczyk
Dyrektor
OR KRUS w Opolu