Data wydruku: 2024-11-21 16:36:19

Krasiejów

Kościół, szkoła, sklep, lata 30
Kościół, szkoła, sklep, lata 30

(Crasseow 1292, Krasowe 1464, Kraszeyow 1531, Kraschdorff 1612, Krasieow 1679, Krascheow 1784, Schönhorst 1936-45, Krasiejów od 1945).

Nazwę wsi wywodzi się od imienia Krasiej lub od określenia pięknego miejsca. Ślady obecności ludzi sięgają kilku tysięcy lat pne. Potwierdzeniem stałego osadnictwa jest kurhan w centrum wsi, datowany na X-XII wiek. Pierwsza wzmianka pisana pojawia się w dokumencie Księcia Opolskiego Bolesława I, a potwierdzonego przez niejakiego Bratacho Wlodar de Crasseow z 23 sierpnia 1292 roku. Kolejne pisane potwierdzenia istnienia wsi pochodzą z XIV wieku. Kościół drewniany wybudowany w roku 1518, konsekrowany pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, św. Marcina i św. Małgorzaty, przetrwał do 1804 roku. Nie ma pewności, że był pierwszą świątynią. Był filią parafii szczedrzykowskiej.

Na przełomie XVI/XVII wieku wieś zamieszkiwało 15 wolnych gospodarzy – gburów, 5 zagrodników, był leśniczy i nauczyciel oraz młyn na Myślinie. 14 bartników pozyskiwało miód i wosk z 408 barci. Kościół miał patronat św. Barbary, św. Urszuli i św. Jadwigi i nadal był filią parafii w Szczedrzyku. Należały do niego prócz samego Krasiejowa, Staniszcze Wielkie i Małe, Schodnia oraz dwaj młynarze z zarodnikami z Myśliny. W 1768 roku wybudowano na krasiejowskich gruntach nad rzeką Mała Panew 2 piece do fryzowania należące do Huty w Ozimku. W 1815 przeniesiono tu z Ozimka produkcję karabinów.

W roku 1804 w miejscu wcześniejszego wybudowano nowy kościół, który rozebrano po 100 latach. W drugiej połowie XIX wieku Krasiejów był dużą wsią z 114 domostwami i 900 mieszkańcami, nadleśnictwem, 7 warsztatami rzemieślniczymi, 2 młynami: na Myślinie i w miejscu wcześniejszej huty. W 1858 roku poprowadzono kolej z Opola do Tarnowskich Gór i wybudowano przystanek. Części wsi: Krasiejów, Zamoście, Myślinę i Quintei zamieszkiwało 16 gburów, 16 zagrodników i 80 chałupników. W 1867 roku utworzono samodzielną parafię.

W Krasiejowie znajdował się urząd stanu cywilnego. Kiedy w roku 1896 proboszczem został ks. Maximilian Senft we wsi nastąpiły jeszcze szybsze zmiany: wybudowano klasztor i nową plebanię, a w roku 1910 rozpoczęto budowę nowego neobarokowego kościoła, konsekrowanego w 1916 roku. Wcześniej w 1900 roku wybudowano nowy dworzec, a w 1904 murowaną szkołę. Kiedy w 1913 roku spłonęła w wyniku pożaru większość drewnianej zabudowy centrum wsi, nowe wybudowane potem domy były już murowane.

W okresie międzywojennym Krasiejów liczył już 1500 mieszkańców. Do szkoły uczęszczało 300 uczniów. Wieś była ważnym ośrodkiem administracyjnym i handlowym z siedzibą urzędu stanu cywilnego, policją i pocztą oraz licznymi sklepami i warsztatami rzemieślniczymi. Administracyjnie do wsi będącej siedzibą gminy należały: Spórok, Krzyżowa Dolina, Grodziec, Mnichus, a do 1929 roku także Schodnia i Ozimek.